(ข) ยสฺส วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อุเปกฺขาสมฺปยุตฺตปจฺฉิมจิตฺตํ อุปฺปชฺชิสฺสติ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ อิตเรสํ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติ โสมนสฺสินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ
ยสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ…เป.… ปญฺญินฺทฺริยํ…เป.… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา อุเปกฺขาสมฺปยุตฺตปจฺฉิมจิตฺตํ อุปฺปชฺชิสฺสติ เตสํ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ เตสํ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ อิตเรสํ เตสํ มนินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติ โสมนสฺสินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ (โสมนสฺสินฺทฺริยมูลกํ)
[287] ยสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ…เป.… ปญฺญินฺทฺริยํ…เป.… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
ยสฺส จิตฺตสฺส อนนฺตรา โสมนสฺสสมฺปยุตฺตปจฺฉิมจิตฺตํ อุปฺปชฺชิสฺสติ เตสํ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ เตสํ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ อิตเรสํ เตสํ มนินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติ อุเปกฺขินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ (อุเปกฺขินฺทฺริยมูลกํ)
[288] ยสฺส สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส ปญฺญินฺทฺริยํ…เป.… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ (สทฺธินฺทฺริยมูลกํ)
[289] (ก) ยสฺส ปญฺญินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ข) ยสฺส วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส ปญฺญินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ (ปญฺญินฺทฺริยมูลกํ)
(ข) อนุโลมโอกาโส
[290] (ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ โสตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ข) ยตฺถ วา ปน โสตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
รูปาวจเร ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ กามาวจเร ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติ ฆานินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ
(ข) ยตฺถ วา ปน ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ…เป.… ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
รูปาวจเร ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ กามาวจเร ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติ ปุริสินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ
ยตฺถ วา ปน ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ข) ยตฺถ วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
อสญฺญสตฺเต อรูเป ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ ปญฺจโวกาเร ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติ จกฺขุนฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ
(ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ข) ยตฺถ วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ก) ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ข) ยตฺถ วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
อรูเป ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ ปญฺจโวกาเร ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติ จกฺขุนฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ
ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ…เป.… ปญฺญินฺทฺริยํ…เป.… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
อรูเป ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ ปญฺจโวกาเร ตตฺถ มนินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติ จกฺขุนฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ (จกฺขุนฺทฺริยมูลกํ)
[291] ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ…เป.… ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
ยตฺถ วา ปน ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ก) ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ข) ยตฺถ วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ กามาวจเร ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติ ฆานินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ
(ก) ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ข) ยตฺถ วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
รูปาวจเร ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ กามาวจเร ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติ ฆานินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ
(ก) ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ข) ยตฺถ วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ กามาวจเร ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติ ฆานินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ
ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ…เป.… ปญฺญินฺทฺริยํ…เป.… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ กามาวจเร ตตฺถ มนินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติ ฆานินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ (ฆานินฺทฺริยมูลกํ)
[292] (ก) ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ข) ยตฺถ วา ปน ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตา …เป.…ฯ
[293] (ก) ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ข) ยตฺถ วา ปน ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ กามาวจเร ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติ ปุริสินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ
(ก) ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ข) ยตฺถ วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
รูปาวจเร ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ กามาวจเร ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติ ปุริสินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ
(ข) ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ข) ยตฺถ วา ปน อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ กามาวจเร ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติ ปุริสินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ
ยตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ…เป.… ปญฺญินฺทฺริยํ…เป.… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ ตตฺถ ปุริสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ฯ กามาวจเร ตตฺถ มนินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติ ปุริสินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ (ปุริสินฺทฺริยมูลกํ)
[294] (ก) ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
อสญฺญสตฺเต ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ จตุโวกาเร ปญฺจโวกาเร ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติ โสมนสฺสินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ
(ข) ยตฺถ วา ปน โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
ยตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ…เป.… สทฺธินฺทฺริยํ…เป.… ปญฺญินฺทฺริยํ…เป.… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
อสญฺญสตฺเต ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ จตุโวกาเร ปญฺจโวกาเร ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติ มนินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ
ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ ชีวิตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ (ชีวิตินฺทฺริยมูลกํ)
[295] ยตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ…เป.… สทฺธินฺทฺริยํ…เป.… ปญฺญินฺทฺริยํ…เป.… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ โสมนสฺสินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ (โสมนสฺสินฺทฺริยมูลกํ)
[296] ยตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ…เป.… ปญฺญินฺทฺริยํ…เป.… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ อุเปกฺขินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ (อุเปกฺขินฺทฺริยมูลกํ)
[297] ยตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ ปญฺญินฺทฺริยํ…เป.… มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ สทฺธินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ (สทฺธินฺทฺริยมูลกํ)
[298] (ก) ยตฺถ ปญฺญินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ข) ยตฺถ วา ปน มนินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตตฺถ ปญฺญินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ (ปญฺญินฺทฺริยมูลกํ)
(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา
[299] (ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส ตตฺถ โสตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ โสตินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
รูปาวจรานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ เตสํ ตตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ กามาวจรานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติ ฆานินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ
(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ฆานินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
รูปาวจรานํ เย จ ปุริสา เอเตเนว ภาเวน กติจิ ภเว ทสฺเสตฺวา ปรินิพฺพายิสฺสนฺติ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ เตสํ ตตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ อิตเรสํ กามาวจรานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติ อิตฺถินฺทฺริยญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ
(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ อิตฺถินฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขุนฺทฺริยํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
